Co dalej z kominem fabryki Piescha koło Galerii Tomaszów? Grozi zawaleniem [ZDJĘCIA]

Komin i popadające w ruinę zabudowania przy parkingu Galerii Tomaszów to pozostałości dawnej fabryki Moritza Piescha i Jakuba Halpera, działającej w XIX i na początku XX wieku. Po wojnie zabudowania te, a także pozostałe wzdłuż ulicy Barlickiego stanowiły część Zakładów Tkanin Wełnianych Mazovia, jednego z większych pracodawców Tomaszowa w czasach PRL. W 2007 roku zakłady zostały postawione w stan upadłości, a majątek został wyprzedany. Część trafiła do firmy, która przy ul. Barlickiego wybudowała Galerię Tomaszów. Teren sąsiadujący z parkingiem również to tejże firmy należy.

Niestety komin i budynek administracyjny z charakterystycznymi wieżyczkami są w coraz gorszym stanie. W ostatnim latach stwierdzono m.in. odchylenie komina o kilka milimetrów. Wszystko wskazuje, że obiektów nie da się zrewitalizować, a jedynie zburzyć i odbudować. Opiekę nad ruinami trzyma wojewódzki konserwator zabytków i to on pilnuje, by kolejny zabytek nie zniknął całkiem z mapy Tomaszowa. A że nawet największe ruiny da się odbudować, pokazuje przykład samej Galerii Tomaszów, gdzie od strony parkingu wykorzystano część zabytkowej zabudowy dawnej tomaszowskiej fabryki.

- Zgodnie z oceną i planami NEPI Rockcastle komin, stojący przy parkingu galerii przy ul. Barlickiego, docelowo powinien podlegać wyburzeniu i odbudowie w postaci nowego obiektu przypominającego wcześniejszy komin, z poszanowaniem zabytkowych wartości miejsca. Badania skanowania terenu obejmującego komin, jak również budynek administracyjno-produkcyjny "Mazovii", w technologii 3D były przeprowadzane w celu ustalenia stanu technicznego obiektów. W opinii ekspertów komin powinien zostać rozebrany, jako że jego rewitalizacja w obecnym kształcie nie jest możliwa. Do czasu rozpoczęcia prac utrzymujemy zabezpieczające wygrodzenie terenu wokół komina i pozostałych zabudowań. W sierpniu tego roku plany dotyczące prac związanych z kominem zostały przedstawione Łódzkiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków. Pozostajemy w stałym dialogu z urzędem i oczekujemy na jego decyzję - informuje Julia Kozak w imieniu NEPI Rockcastle - właściciela terenu.

Jak się okazuje, Łódzki Wojewódzki Konserwator Zabytków pismem z dn. 6.12.2019 r. dopuścił rozbiórkę komina w związku z jego (udokumentowanym ekspertyzą) złym stanem technicznym i brakiem możliwości poddania go pracom ratunkowym. Określił jednak warunki, na jakich takie działania są dopuszczalne.

- Wskazano, że komin należy odbudować zgodnie z wyglądem historycznym, do wysokości 53 m, z wykorzystaniem cegły rozbiórkowej. Dodatkowo prace rozbiórkowe powinny być prowadzone w sposób pozwalający na zachowanie jak największej części oryginalnych cegieł. Na wnioskodawcę nałożono także obowiązek sporządzenia szczegółowej inwentaryzacji, która zostałaby przedłożona do akceptacji ŁWKZ jeszcze przed rozebraniem komina. Dotychczasowe opracowanie złożone przez stronę zawierało niewystarczające informacje dotyczące wykończenia elewacji komina oraz przewidywało wywiezienie odpadów z rozbiórki na wysypisko, co kłóciło się z założeniem o pozostawieniu cegły nadającej się do wykorzystania dla wykończenia odtwarzanego komina. W dniu 31.03.2021 r. ŁWKZ postanowił nie zaakceptować zamierzonych prac. Obecnie strona przedłożyła uaktualnioną dokumentację w powyższej sprawie, która na nowo analizowana jest przez pracowników WUOZ w Łodzi - przekazała nam Daria Błaszczyńska, inspektor ds. dotacji Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Łodzi.