Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Historie odnalezione Andrzeja Kobalczyka: Obchody Święta Niepodległości w przedwojennym Tomaszowie

Andrzej Kobalczyk
Patriotyczna uroczystość na Pl. Kościuszki w Tomaszowie na zdjęciu z lat międzywojennych.

Archiwum Andrzeja Kobalczyka
Patriotyczna uroczystość na Pl. Kościuszki w Tomaszowie na zdjęciu z lat międzywojennych. Archiwum Andrzeja Kobalczyka
O tym, jak w przedwojennym Tomaszowie Mazowieckim obchodzono Święto Niepodległości, pisze Andrzej Kobalczyk.

„Uroczystości z okazji 11-ej rocznicy odzyskania niepodległości Polski rozpoczną się w Tomaszowie dziś o godz. 5-tej po południu. Na rynku obok rozbitych namiotów zostanie rozpalone ognisko obozowe, przy którem organizacje wojskowe i wychowania fizycznego będą śpiewać pieśni żołnierskie. Następnie na ogrodzonym placu byłej cerkwi, udekorowanym lampionami, odbędą się popisy tańców polskich przy dźwiękach orkiestry straży ogniowej i tomaszowskiej fabryki sztucznego jedwabiu, poczem odbędzie się ogólna zabawa. Wieczór ten będzie urozmaicony ogniami bengalskimi i rakietami”.

Taka zapowiedź uroczystości w Tomaszowie ukazała się w niedzielnym wydaniu łódzkiego dziennika „Głos Poranny” z 10 listopada 1929 roku. Wynika z niej również, że główne obchody tej rocznicy odbyły się następnego dnia, tj. w poniedziałek. Rozpoczęto je o godz. 10.00. nabożeństwem w tutejszych świątyniach wszystkich wyznań. O godz. 11.00 wszystkie syreny fabryczne w mieście obwieściły 3-minutową przerwę w pracy. Po nabożeństwie wyruszył pochód do pomnika ku czci poległych legionistów. Złożono pod nim wieńce od organizacji kombatanckich oraz władz miasta i innych delegacji. Uroczystość zakończyła defilada.

Pieśni pani prezydentowej i strażacki hejnał
Nieco inny przebieg miały tomaszowskie obchody rocznicy odzyskania niepodległości w 1931 roku. W relacji zamieszczonej 12 listopada przez „Głos Poranny” poinformowano, że po nabożeństwach w kościołach i defiladzie odbyła się wieczorna akademia w teatrze „Modern” przy ulicy I. Mościckiego. Co ciekawe, w części artystycznej wystąpiła Lidia Smulska, uzdolniona wokalnie żona ówczesnego prezydenta miasta – Wacława Smulskiego. Jak napisano, pani prezydentowa „wykonała mile szereg romansów”.

Uroczyste nabożeństwa, defilada i miejska akademia wypełniły, jak co roku, tomaszowskie obchody tej rocznicy w 1932 roku. Z tej okazji własną akademię zorganizowała 11 listopada tegoż roku tomaszowska organizacja związku „Strzelec”. Na uroczystość w jej siedzibie przy ul. Św. Antoniego 38 złożyły się przemówienia, deklamacje i występ chóru związku strzeleckiego. Następnego dnia w lokalu związku obyła się rocznicowa „wieczornica taneczna”.

Ważnym akcentem rocznicowych obchodów w 1934 roku było przemianowanie nazw dwóch ulic w Tomaszowie. Z tej okazji dotychczasowa ulica Kolejowa otrzymała nazwę ul. Bronisława Pierackiego (dzisiejsze ulice: Grota Roweckiego i Księdza Popiełuszki), zaś ulicy Pałacowej nadano nazwę P.O.W.

W 1937 roku, po ustanowieniu 11 listopada oficjalnym świętem państwowym (poprzednio były to tylko uroczystości o charakterze wojskowym), obchody w Tomaszowie rozpoczęły się 10 listopada od capstrzyku. Następny, świąteczny dzień wypełniły m.in. poranny hejnał z wieży straży pożarnej, nabożeństwo w kościołach, defilada i koncert orkiestry TFSJ na Placu Kościuszki. Podobny przebieg miały w 1938 roku ostatnie przed wybuchem wojny tomaszowskie obchody Święta Niepodległości.

ZOBACZ: STARE ZDJĘCIA TOMASZOWA MAZOWIECKIEGO Z KOŃCA XIX I POCZĄTKU XX WIEKU [GALERIA]

CZYTAJ TAKŻE: 100 DĘBÓW NIEPODLEGŁOŚCI W TOMASZOWIE MAZOWIECKIM [ZDJĘCIA, FILM]

CZYTAJ TEŻ: OBCHODY 100-LECIA ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI W TOMASZOWIE MAZ. CO BĘDZIE SIĘ DZIAŁO W REGIONIE [PLAKATY]

Zobacz film z rekonstrukcji na Skwerze Niepodległości w Tomaszowie:

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Bydgoska policja pokazała filmy z wypadków z tramwajami i autobusami

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na tomaszowmazowiecki.naszemiasto.pl Nasze Miasto