Kampania „Stop pożarom traw! Nie wypalaj, nie zabijaj!” (FOTO)

Pożary dużych połaci nieużytków rolnych, nierzadko w trudno dostępnym i grząskim terenie, powodują trudności z dotarciem jednostek straży i mogą powodować zagrożenie dla życia ratowników lub sąsiednich posesji, budynków czy terenów leśnych.

Pomimo apeli kierowanych do społeczeństwa ze strony różnych służb, sytuacja powtarza się z roku na rok.

Niestety, okazuje się, że co roku w takich pożarach giną też ludzie – najczęściej ci, którzy podejmują się wypalania. Zazwyczaj bezpośrednią przyczyną zgonu jest zawał serca, udar termiczny lub gwałtowna zmiana kierunku wiatru, a co za tym idzie – wielkości płomienia, co zaskakuje nieświadomego wypalacza. Często pożary takie rozprzestrzeniaj się na pobliskie zabudowania powodując straty materialne w postaci zniszczonych budynków i wyposażenia.

W ramach kampanii uruchomiona została strona internetowa www.stoppozaromtraw.pl, na której znajduje się zestaw materiałów promocyjnych (ulotki, plakaty, prezentacja i inne materiały edukacyjno-szkoleniowe, a głównym celem akcji jest dotarcie do jak największej liczby odbiorców – mieszkańców miast i wsi.

Wypalanie to również jedna z istotnych przyczyn zatruwania i tak już nadmiernie zanieczyszczonej atmosfery – tysiące pożarów w skali kraju wiążą się z „wyrzucaniem” do niej dziesiątków ton tlenku węgla oraz innych niebezpiecznych związków chemicznych. W związku z tym z roku na rok pogarsza się stan zdrowia społeczeństwa i zmniejsza się przeciętna długość życia.

Pozostawione na łąkach, pastwiskach i nieużytkach rolnych nieskoszone trawy, zeschnięte liście i pędy utrudniają odrastanie nowym roślinom. Ludzie znaleźli najprostsze dla nich rozwiązanie tego problemu – podpalają całe łąki.

Z rolniczego punktu widzenia takie działanie jest zabiegiem niewłaściwym i szkodliwym, powodującym m.in.:

1) Obniżenie plonu zielonej masy,

2) Niszczenie mikroorganizmów (bakterii, grzybów) niezbędnych do utrzymania równowagi biologicznej życia w biocenozie łąkowo-pastwiskowej,

3) Niszczenie miejsc lęgowych wielu gatunków owadów, płazów, ptaków i zwierząt,

Podczas pożarów traw dochodzi ponadto do powstania wielu niebezpiecznych zjawisk:

Od palącego się poszycia gleby zapaleniu ulega podziemna warstwa torfu, który może zalegać nawet do kilkunastu metrów w głąb. Są to pożary długotrwałe (nawet do kilu miesięcy) i wyjątkowo trudne do ugaszenia.

Powiewy wiatru powodują bardzo szybkie rozprzestrzenianie się pożaru, który bardzo często przenosi się na zabudowania mieszkalne, gospodarcze oraz lasy. Niejednokrotnie w takich pożarach ludzie tracą dobytek całego życia. Występuje również bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi.

Wypalanie powoduje zmniejszenie widoczności na drogach co może prowadzić do powstania groźnych w skutkach kolizji i wypadków drogowych. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że pożary nieużytków, z uwagi na ich charakter i zazwyczaj duże rozmiary, angażują znaczną liczbę sił i środków Straży Pożarnej, które w tym czasie mogą być niezbędne w innym miejscu dla ratowania życia i mienia ludzkiego. Jednocześnie, z uwagi na to, że dojazd do miejsc występowania pożarów nieużytków jest zazwyczaj utrudniony, bardzo często dochodzi do uszkodzenia pojazdów gaśniczych co dodatkowo te koszty zwiększa. Koszty takich akcji (paliwo, środki gaśnicze, amortyzacja sprzętu itp.), które ponosi całe społeczeństwo są znaczne.

WYPALANIE TRAW JEST NAPRAWDĘ NIEBEZPIECZNE, ALE TEŻ NIEDOZWOLONE!

Zakazuje to m.in. ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody – art. 124 tej ustawy mówi, że „Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów”.

Natomiast przepisy przeciwpożarowe wskazują, że w lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości do 100 m od granicy lasu, zabrania się działań i czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo, a w szczególności:

* 1) rozniecenia ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego,

* 2) korzystania z otwartego płomienia,

* 3) wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych”.

Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje Kodeksu wykroczeń: kto złamie powyższe zasady podlega karze aresztu, karze nagany albo grzywny której wysokość w myśl art. 24 może wynosić od 20 do 5000 zł.
Jeszcze ostrzejsze kary przewiduje art. 163. § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny który stanowi, że „Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające min. postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”.

W walkę ze zjawiskiem wiosennego wypalania traw włączyła się także Unia Europejska. Założenia polityki rolnej UE regulują między innymi zagadnienia ochrony środowiska w rolnictwie. Jednym z narzędzi umożliwiających dokonywanie pozytywnych przemian w tym sektorze jest system dopłat bezpośrednich. Ta forma wsparcia unijnego, zobowiązuje użytkownika gruntów do utrzymania ziemi w dobrej kulturze rolnej – art. 2 ust 1 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o płatnościach bezpośrednich do gruntów (Dz. U. z 2004 r. Nr 6, poz. 40 ze zmianami). Naruszenie zasad określonych w akcie wykonawczym do ustawy

tj. rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 kwietnia 2004 r. w sprawie minimalnych wymagań utrzymywania gruntów rolnych w dobrej kulturze, między innymi poprzez wypalanie areałów rolnych (§3 ust. 2) skutkować powinno działaniami kompetentnych organów w zakresie ograniczenia lub cofnięcia tej formy pomocy finansowej.

CO MOŻESZ ZROBIĆ?

* Zacznij kompostować odpady organiczne, zamiast je palić.

* Wyjaśnij dzieciom niebezpieczeństwa związane z podpalaniem traw.

* W przypadku zauważenia pożaru powiadom:

STRAŻ POŻARNĄ : 998; 112

POLICJĘ: 997; 112

Przestrzegamy przed zagrożeniami wynikającymi z wypalania roślinności. Apelujemy o rozsądek! Zanim podpalisz, zastanów się czy przez bezmyślność nie narazisz życia swojego i innych.